Creëer een mentaal gezondere werkplek met ISO 45001
Hoe ondersteunt ISO 45001 mentale gezondheid op het werk?
Ontdek hoe het integreren van mentale gezondheid in ISO 45001-systemen werkplekken kan transformeren door het verzuim te verminderen, de retentie te verbeteren en een cultuur van veerkracht en zorg te bevorderen.
ISO 45001-framework: een basis voor mentale gezondheid en veiligheid
De moderne werkplek vereist dat de bescherming van de mentale gezondheid van medewerkers verschuift van een optionele toevoeging naar een operationele noodzaak (WHO, 2022). Veel organisaties hebben richtlijnen voor mentale gezondheid, maar slechts weinigen integreren deze in gestructureerde, controleerbare managementsystemen.
ISO 45001-certificering
vult deze leemte door een robuust framework te bieden voor het bevorderen van mentaal welzijn, naast traditionele risico’s op het gebied van gezondheid en veiligheid op het werk. Wanneer bedrijven initiatieven voor mentale gezondheid afstemmen op de principes van de norm, behalen ze meetbare verbeteringen die verder gaan dan oppervlakkige welzijnsprogramma’s. Onderzoek bevestigt de effectiviteit van deze aanpak. Uit een WHO-studie uit 2023 bleek dat gestructureerde programma’s voor mentale gezondheid op de werkplek het verzuim gemiddeld met 27% verminderen, vergelijkbaar met resultaten van goed geïmplementeerde ISO 45001-interventies (WHO, 2022).
Hoewel ISO 45001 mentale gezondheid niet expliciet noemt, omvat de vereiste om alle werk gerelateerde risico’s te identificeren en beheren ook psychosociale risico’s zoals stress, burn-out, intimidatie en isolatie. De norm legt leiderschapsverantwoordelijkheid vast, bevordert de betrokkenheid van medewerkers en vereist voortdurende verbetering. Dit vormt de basis voor een cultuur die gericht is op gezondheid op de werkplek. Zoals een expert opmerkt:
"Wanneer organisaties maatregelen voor mentale gezondheid afstemmen op de principes van de norm, kunnen ze verder gaan dan symbolische welzijnsinitiatieven en tastbare, blijvende verbeteringen aan de werkomgeving realiseren."
Expert
Hoe ISO 45001 hielp mentale gezondheidsrisico’s aan te pakken
Overweeg het voorbeeld van TechCo GmbH, een fictief, middelgroot softwarebedrijf dat is gecreëerd om te illustreren hoe ISO 45001 kan worden ingezet om mentale gezondheidsuitdagingen aan te pakken. Ondanks de ISO 45001-certificering richtte TechCo zich aanvankelijk alleen op fysieke veiligheid en negeerde het psychosociale risico’s, totdat een toename van burn-outgevallen, een hoog personeelsverloop en een verhoogd ziekteverzuim actie noodzakelijk maakten (Case Study, 2023). Na een piek in opzeggingen en klachten bij HR, maakte de leiding mentale gezondheid tot een strategische prioriteit door gebruik te maken van hun bestaande ISO 45001-framework.
De transformatie van TechCo begon met het herzien van het beleid voor gezondheid en veiligheid op het werk (OH&S) om mentale gezondheid expliciet op te nemen, de aanstelling van een Mental Health Officer, en het maken van psychologische veiligheid tot een vast agendapunt tijdens leiderschapsvergaderingen (ISO, 2021; Case Study, 2023). Volgens Clause 6.1.2 over risico-identificatie voerden ze uitgebreide psychosociale risicobeoordelingen uit via medewerker enquêtes en focusgroepen. Hierbij kwamen belangrijke stressfactoren naar voren, zoals werkdruk, isolatie bij thuiswerken en tekortkomingen in de psychologische veiligheid binnen teams (ISO, 2018; Case Study, 2023).
Het bedrijf stelde meetbare doelen:
- Leiderschapstraining op het gebied van mentale gezondheid binnen zes maanden.
- 25% vermindering van stressgerelateerd verzuim binnen een jaar.
- Driemaandelijkse welzijnschecks (Case Study, 2023).
Onder Clause 8 (Operation) voerde TechCo verschillende interventies door:
- Herverdeling van werkdruk.
- Een 24/7-mental health hotline.
- Ondersteuningsgroepen.
- Training in veerkracht.
- Flexibele werkregelingen (Case Study, 2023).
Ze volgden de voortgang via Clause 9 (Monitoring & Evaluatie) door het monitoren van:
- Verzuim,
- Exitgesprekken,
- Feedback van medewerkers (Case Study, 2023).
Voortdurende verbetering onder Clause 10 leidde tot een welzijnsapp en een verbeterd onboardingsproces voor thuiswerken, gebaseerd op input van medewerkers. Binnen 12 maanden realiseerde TechCo een 40% afname van stress gerelateerde ziektedagen, een betere retentie van talent en een hogere tevredenheid over mentale gezondheidszorg (Case Study, 2023). Hoewel deze cijfers illustratief zijn, leveren implementaties van ISO 45001 met ISO 45003 doorgaans een afname van 20–40% in stress gerelateerd verzuim op binnen 12–18 maanden (ISO, 2021).
Een veerkrachtige werkcultuur dankzij ISO 45001
Voor bedrijven waarborgt de integratie van mentale gezondheid in ISO 45001-gecertificeerde OH&S-systemen een systematische, meetbare ondersteuning die wordt ingebed in bredere risicobeheerraamwerken (ISO, 2021). ISO 45003 biedt aanvullende richtlijnen voor het specifiek aanpakken van psychologische gezondheid. Zoals Jürgen Wartmann, Team Lead voor Accreditation Management bij DEKRA Certification GmbH, verklaart:
"Mentaal welzijn is niet optioneel – het is een integraal onderdeel van een bloeiende werkplek. Door gebruik te maken van ISO 45001 kunnen organisaties verder gaan dan compliance en een cultuur van veerkracht en zorg bevorderen."
Jürgen Wartmann
Conclusie
De cijfers zijn duidelijk: mentale gezondheid is essentieel voor een veilige, duurzame en productieve werkplek en ISO 45001 biedt de framework om dit te realiseren.
Lees meer over de norm en hoe DEKRA u kan helpen bij de ISO 45001-certificering.
Lees meer